Czujesz (zmieniający się) klimat? Czy żywność ekologiczna może zatrzymać zmiany klimatyczne?

Zmiany klimatu to już nie scenariusz filmu katastroficznego, a fakt, którego skutki odczuwalne są na całym świecie. Główną przyczyną wzrostu średnich temperatur jest nadmierna emisja dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych, powstających m.in. przy przemysłowej produkcji żywności. Jako konsumenci mamy wpływ na ograniczenie skutków tych zmian, wybierając certyfikowaną żywność ekologiczną. Z badania przeprowadzonego przez SW Research, w ramach kampanii „Przestaw się na eko – szukaj Euroliścia” wynika, że dla blisko 27 proc. Polaków jedną z kluczowych zalet produktów „bio” jest ich dobry wpływ na środowisko.

Nieświadome zakupy zmieniają klimat

Robiąc zakupy spożywcze, często kierujemy się ceną i nie zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób zostały wytworzone produkty, które wkładamy do koszyka – i jak wpływają na środowisko naturalne. A cena, jaką możemy zapłacić za nieodwracalne zmiany klimatu, będzie zdecydowanie wyższa: m.in. ograniczone zasoby żywności i wody pitnej, zmniejszenie populacji zwierząt, zagrażające zdrowiu temperatury czy gwałtowne zjawiska pogodowe.

Przyszłość nasza i Ziemi zależy od każdego z nas, dlatego jako konsumenci powinniśmy dokonywać wyborów, które zamiast szkodzić środowisku – wspierają je. Musimy być świadomi tego, że możemy wprowadzić drobne zmiany w naszym życiu, mające ogromne znaczenie dla poprawy klimatu. Jednym z pierwszych kroków może być przestawienie się na żywność ekologiczną, znakowaną symbolem Euroliścia, która produkowana jest w oparciu o poszanowanie środowiska naturalnego i dobrostan zwierząt. Jesteśmy odpowiedzialni za planetę i od niej zależni, pamiętajmy o tym.

Krystyna Radkowska, prezes Polskiej Izby Żywności Ekologicznej

Droga ku zrównoważonej produkcji żywności

Jak podaje Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC), około 1/3 światowych emisji gazów cieplarnianych pochodzi właśnie z systemów żywnościowych. Unia Europejska, świadoma skali tego problemu, dąży do przekształcenia sposobu produkcji, by zmniejszyć ślad środowiskowy.

Jednym z kluczowych działań UE, w ramach zielonego ładu, jest strategia „Od pola do stołu”, przedstawiona przez Komisję Europejską w maju 2020 roku. Zmierza ona w kierunku neutralności klimatycznej, a w dokumencie podkreślona została potrzeba zapewnienia pełnowartościowej żywności, wyprodukowanej w oparciu o:

ograniczenie stosowania pestycydów (o 50 proc. do 2030 r.) i środków przeciwbakteryjnych oraz redukcję stosowania sztucznych nawozów,
zwiększenie obszarów upraw organicznych (do 25 proc. do 2030 r.),
podniesienie dobrostanu zwierząt hodowlanych,
odbudowę bioróżnorodności.

Żywność ekologiczna na ratunek planecie

Odpowiedzią na wyzwania, związane z produkcją żywności w kontekście zmian klimatycznych, może być certyfikowana żywność ekologiczna. Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, redukcja zanieczyszczenia wody i gleby, odbudowa bioróżnorodności, a także poprawa dobrostanu zwierząt hodowlanych to tylko kilka z wielu zalet, które możemy jej przypisać.

W jaki sposób rolnictwo ekologiczne zmienia klimat – na lepszy?

Redukcja gazów cieplarnianych. Dane pokazują, że mniejsza emisja dwutlenku węgla do atmosfery orazunikanie nawozów mineralnych charakterystyczne dla rolnictwa ekologicznego, mogą zmniejszyć lub zrekompensować 35 proc. całkowitych emisji z rolnictwa w ciągu najbliższych 10 lat.^[1]
Efektywne gospodarowanie glebą i wodą. Rolnictwo ekologiczne ogranicza spływ powierzchniowy i zwiększa zdolność infiltracji wody, zmniejszając w ten sposób erozję gleby i zapobiegając powodziom.^[2]
Ochrona krajobrazów i różnorodności biologicznej. Gospodarstwa ekologiczne mają o ok. 46-72 proc. więcej siedlisk półnaturalnych oraz o 30 proc. więcej gatunków flory i o 50 proc. więcej osobników fauny niż gospodarstwa konwencjonalne.^[3]
Dbanie o dobrostan zwierząt. Rolnicy produkujący żywność ekologiczną, zobowiązani są do zaspokojenia potrzeb behawioralnych zwierząt, zapewnienia im dobrych warunków do życia, które przełożą się na ich zdrowie i zmniejszą zapotrzebowanie na stosowanie antybiotyków.
Ochrona zapylaczy. Certyfikowane uprawy ekologiczne są przyjazne dla pszczół, które zapylają 77 proc. roślin na Ziemi i odpowiadają za zapylenie 1/3 wszystkich upraw rolnych. Zagrożeniem dla populacji pszczół są zmiany klimatu oraz stosowane w uprawach konwencjonalnych pestycydy.^[4]

Porozmawiajmy o „eko” przyszłości” na forum!

Polskie Forum Żywności Ekologicznej to cykliczne wydarzenie, organizowane przez Polską Izbę Żywności Ekologicznej, podczas Międzynarodowych Targów Żywności i Produktów Ekologicznych BIOEXPO. To doskonała okazja do wymiany wiedzy, doświadczeń w obszarze certyfikowanego rolnictwa ekologicznego, a także rozmów na temat „eko” przyszłości.

Tegoroczna, czwarta już edycja Polskiego Forum Żywności Ekologicznej, była kolejną okazją do tego, by porozmawiać z Ekspertami o rynku żywności ekologicznej, kierunku jego rozwoju oraz trendach na nim dominujących. Nie zabrakło również niezwykle ważnego obszaru, w kontekście dziejących się na naszych oczach zmianach klimatycznych, a mianowicie zrównoważonego rozwoju i wpływu żywności „eko” na środowisko naturalne. Polski rynek żywności ekologicznej rozwija się dynamicznie, zyskuje odbiorców, i mamy nadzieję, że coraz więcej osób zda sobie sprawę z tego, że nasza przyszłość to „eko” – dodaje Krystyna Radkowska, prezes Polskiej Izby Żywności Ekologicznej