Jak uchronić się przed zachorowaniem na choroby odkleszczowe?

Sezon na kleszcze dopiero się rozpoczął, a stacje sanitarno-epidemiologiczne już donoszą o setkach ukąszeń. Według informacji sanepidu rośnie liczba zachorowań na boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu, czyli najczęściej występujące w Polsce choroby odkleszczowe. W sposób szczególny na ukąszenia narażone są osoby spędzające czas w plenerze od marca do końca listopada. Kleszcze przenoszą groźne wirusy i bakterie. Dlatego te informacje powinny być motywacją do zwiększenia naszej świadomości oraz podjęcia stosownych działań profilaktycznych. Zachorować może każdy i w każdym wieku

Największe zagrożenie ukąszeniem kleszczy występuje w województwach: podlaskim, warmińsko-mazurskim, małopolskim, śląskim i lubelskim. Z kolei Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Warszawie dodaje, że z roku na rok obserwuje się wzrost populacji zakażonych kleszczy w centralnej Polsce i w województwie mazowieckim[1]. Ekspansja kleszczy postępuje nie tylko w obrębie Polski. Problem dotyczy większości krajów europejskich.

Dr Agnieszka Motyl, epidemiolog z Medicover, apeluje, by zachować szczególną ostrożność na terenach zwiększonego ryzyka zachorowania na choroby odkleszczowe. Podkreśla, że są sposoby na zminimalizowanie ryzyka rozwoju poważnych chorób odkleszczowych i warto z nich korzystać, bo stawką jest nasze zdrowie.

– Kleszczowe zapalenie mózgu jest uznawane za najcięższą chorobę odkleszczową. Pierwsze objawy zakażenia przypominają grypę. Po ustąpieniu początkowych objawów u części osób pojawiają się symptomy opon mózgowo-rdzeniowych i zakażenia mózgu: ponowna gorączka, nudności, wymioty, sztywność karku, zaburzenia świadomości, porażenia. Chorobę wywołuje wirus, na który nie ma skutecznego leku. Ryzyko przedostania się wirusa do organizmu człowieka wzrasta w miarę jak kleszcz przebywa w skórze. Szybkie usunięcie pajęczaka jest więc istotne. Niestety ukąszenie kleszcza jest bezbolesne i, szczególnie w przypadku młodszych postaci kleszczy, czyli larw i nimf, może zostać przeoczone – komentuje lek. med. Agnieszka Motyl, epidemiolog Medicover. – W przypadku kleszczowego zapalenia mózgu istnieje skuteczna profilaktyka w postaci szczepień ochronnych – dodaje.

Szczepieniu mogą poddać się osoby dorosłe oraz dzieci powyżej pierwszego roku życia. Jest ono bezpieczne, skuteczne i praktycznie wolne od ryzyka powikłań poszczepiennych.

Borelioza – nie ma skutecznej metody zapobiegania chorobie

O ile w przypadku kleszczowego zapalenia mózgu profilaktyka jest dostępna, o tyle w przypadku boreliozy nie ma skutecznych metod zapobiegania chorobie. Można jedynie zachowywać środki ostrożności w postaci odpowiedniego ubioru i stosowania preparatów odstraszających kleszcze (tzw. repelenty). Dlatego ważne jest, by zdiagnozować chorobę na możliwie jak najwcześniejszym etapie, co pozwoli na uniknięcie poważnych powikłań.

– Najbardziej charakterystycznym objawem boreliozy jest rumień wędrujący. Pojawia się w okolicy pokłucia kilka dni po kontakcie z kleszczem. Niestety ten typowy objaw nie zawsze występuje. Wówczas na boreliozę mogą wskazywać objawy zbliżone do symptomów grypy – bóle mięśni, stawów i głowy, zmęczenie, gorsze samopoczucie. W celu ostatecznej diagnozy choroby należy wykonać testy laboratoryjne na obecność przeciwciał we krwi lub, w przypadku neuroboreliozy, w płynie mózgowo-rdzeniowym. Tylko dwuetapowe badanie przeciwciał daje podstawy do postawienia diagnozy, pod warunkiem obecności objawów charakterystycznych dla boreliozy – komentuje lek. med. Agnieszka Motyl, epidemiolog Medicover. – Jeśli dojdzie do zarażenia boreliozą, w przeciwieństwie do kleszczowego zapalenia mózgu, mamy skuteczną antybiotykoterapię – dodaje ekspert Medicover.

Zostałem ugryziony – co robić?

Jeśli zostaniemy pokłuci przez kleszcza zachowajmy spokój i czujność na wszelkie objawy mogące świadczyć o zakażeniu KZM lub boreliozą. W razie wątpliwości zgłośmy się na konsultację do lekarza specjalizującego się w diagnostyce i leczeniu chorób odkleszczowych.

Medicover zapewnia kompleksową opiekę związaną z profilaktyką, diagnostyką i leczeniem najpopularniejszych w Polsce chorób odkleszczowych. W każdym z centrów medycznych, można wykonać szczepienia ochronne przeciwko KZM. Poprzedza je konsultacja lekarska mająca na celu weryfikację ewentualnych przeciwskazań do szczepienia.

Dodatkowo Medicover uruchomił w 9 miastach Poradnie Leczenia Boreliozy, w ramach których pacjenci są konsultowani przez lekarza specjalizującego się w rozpoznaniu i leczeniu boreliozy, zgodnie z aktualnymi wytycznymi postępowania medycznego. W 2016 roku z usług Poradni skorzystało łącznie ponad 400 pacjentów, w tym roku już ponad 200, co świadczy o dużym zapotrzebowaniu na specjalistyczne i kompleksowe usługi w tym obszarze.