Jedno dziecko, dwa języki: pięć powodów, by zdecydować się na wychowanie dwujęzyczne

Dzieci posługujące się płynnie dwoma językami mają szereg przewag nad swoimi rówieśnikami. Zostało to wykazane w licznych badaniach neuropsychologicznych poświęconych dwujęzyczności. Wiele z nich podkreśla „praktyczną korzyść” posługiwania się dwoma językami, łącząc ją z elastycznością potencjału intelektualnego.

1. Gimnastyka dla mózgu

Ciągłe używanie dwóch języków i “przełączanie się” między nimi jest doskonałym treningiem dla mózgu — liczba neuronów w korze przedczołowej wzrasta, tak jak mięśnie rosną wraz z regularnymi ćwiczeniami fizycznymi. Ta teoria „treningu językowego” została poparta przez naukowców z Georgetown University Medical Center w Waszyngtonie. Eksperymentalnie wykazali, że nauka drugiego języka zwiększa objętość istoty szarej mózgu. Teoria ta została poparta przez naukowców z University of Washington w Seattle. Ich badania wykazały, że dzieci z rodzin hiszpańsko-amerykańskich mają niezwykle aktywne obszary przedczołowe w korze mózgowej, które są odpowiedzialne za płynność werbalną i umiejętność adaptacji do zmian.

2. Poprawa zdolności poznawczych

Liczne badania, w szczególności ostatnie prace psycholingwistów z Uniwersytetu Cypryjskiego i naukowców z Anglia Ruskin University w Wielkiej Brytanii, wykazały, że dwujęzyczność ma pozytywny wpływ na zdolność oceny informacji i ignorowania tego, co nieistotne. Naukowcy przeprowadzili eksperymenty porównujące umiejętności poznawcze osób mówiących dwoma językami od najmłodszych lat z umiejętnościami osób jednojęzycznych.Eksperci zaobserwowali, że dzieci dwujęzyczne wykazują wysokie zdolności w zakresie myślenia krytycznego. Są lepsze w odfiltrowywaniu rozproszeń. Wiąże się to bezpośrednio z warunkami, w jakich są wychowywane. Gdy te dzieci dorastają, otrzymują i przetwarzają dane z dwóch źródeł i przyzwyczajają się do radzenia sobie z dużą ilością informacji.

3. Kreatywność

Osoby posługujące się dwoma językami często odnoszą sukcesy w dziedzinie sztuki. Badania pokazują, że osoby dwujęzyczne mają tendencję do dostrzegania subtelności i niuansów niezauważalnych dla osób jednojęzycznych. Widać to szczególnie w obszarze muzyki. Dzięki zdolności do rozróżniania dźwięków i melodii osoby dwujęzyczne są szczególnie uzdolnione w tej dziedzinie.Najbardziej imponujące odkrycia w tym zakresie pochodzą z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego. Sześćdziesiąt procent uczniów z Chin, którzy znali dwa języki, miało słuch absolutny. Tymczasem tylko 14% jednojęzycznych Amerykanów może pochwalić się podobnymi zdolnościami.

4. Komunikacja bez lęku

– Dwujęzyczność wzbogaca i pomaga rozwijać pewne cechy i umiejętności, zachęca do pewnego „rozdwojenia osobowości” w pozytywnym sensie. Osoby prowadzące takie „podwójne życie” cechują wyższe kompetencje komunikacyjne, łatwiej jest im regulować emocje, ponieważ koncentrują się na poszukiwaniu rozwiązań i budowaniu planu awaryjnego. Dzięki umiejętności skupienia się na faktach i działaniu, zmniejszają wpływ stresu i emocji na ich zdolności poznawcze. Samoświadomość osób dwujęzycznych i wysoki poziom umiejętności interpersonalnych stanowią nieocenione wsparcie w nawiązywaniu i budowaniu relacji z różnymi ludźmi. Dzieci, które mają szansę przekonać się, że ich zdolności komunikowania się ze światem są ich atutem, cechuje większe poczucie sprawstwa i wyższa pewność siebie – mówi Karolina Tuchalska-Siermińska, psycholog i ekspertka marki Novakid.

5. Opóźnianie starości

Już w przeszłości lekarze sugerowali, że rozwój mózgu opóźnia wystąpienie choroby Alzheimera w starszym wieku. Dziś ta hipoteza zyskała nowe poparcie naukowe. Naukowcy z Open University of Catalonia (UOC) opublikowali w czasopiśmie Neuropsychologia statystyki pokazujące, że wskaźnik demencji w krajach, w których mówi się dwoma językami, jest o 50% niższy niż w regionach, w których ludzie mówią tylko jednym. – Praktyka komunikowania się w wielu językach jest porównywalna do ciągłego rozwiązywania problemów logicznych i jest uniwersalnym sposobem zapobiegania lub opóźniania wystąpienia demencji – dodaje Karolina Tuchalska-Siermińska.

Po 4. roku życia jest już za późno

W internetowej szkole języka angielskiego Novakid praca z dziećmi rozpoczyna się w wieku 4 lat. To najlepszy wiek dla dzieci jednojęzycznych, aby rozpocząć naukę, jeśli chcemy wychować je na dwujęzyczne.Do tego czasu jest jeszcze szansa, że ich pierwszy język, którym posługują się w domu, nie stanie się ekskluzywny i dominujący. Po ukończeniu siedmiu lat szanse dziecka na posługiwanie się drugim językiem jak native speaker gwałtownie spadają.Szacuje się, że osoba dwujęzyczna naturalna (dziecko wychowane w dwujęzycznej rodzinie) słyszy w ciągu pierwszych trzech lat około 45 milionów słów w każdym języku. Tutaj kluczowa jest aktywna komunikacja poprzez dialog. Bierne oglądanie kreskówek to za mało.

Pokaźna liczba

Dziś 43% ludzi na świecie można nazwać dwujęzycznymi. Wynika to w dużej mierze z polityki dwujęzycznej w byłych koloniach. Ważnym czynnikiem jest również różnorodność językowa w krajach azjatyckich. Globalizacja dotknęła niegdyś osiedlone narody, a dziś nierzadko zdarza się, że rodzice dziecka pochodzą z różnych „plemion”. Wreszcie, nauczanie języków to dynamicznie rozwijająca się branża w Europie. W dzisiejszych czasach praktycznie niemożliwe jest spotkanie młodego Szweda, Austriaka czy Niemca, który nie mówi po angielsku.