Karp? Śledź, a może makrela

Choć każdy bez wahania wskazałby karpia w czołówce tradycyjnych wigilijnych potraw, nie każdemu ten smak przypada do gustu. Niektórzy zaś szukają na świątecznych stołach odmiany, a ta niekoniecznie musi oznaczać odstąpienie od smażonego karpia na rzecz tego w galarecie. Na liście potraw, wśród których bezsprzecznie od wieków królują ryby, warto w tym roku uwzględnić makrelę. By przyrządzić ją smacznie, najlepiej skorzystać z autorskich przepisów Jakuba Kuronia.

W tradycyjne wigilijne menu dobrze wkomponować bogactwo witamin i minerałów połączone z wybornym smakiem. Ułatwić to może, popularna w Polsce, ale nie do końca jeszcze odkryta – Makrela. Pyszna, delikatna ryba, która jest źródłem wartości odżywczych, w tym kwasów tłuszczowych omega-3. Ma ona w sobie wiele zalet. Z jednej strony, to spora dawka witamin A, D, K, B12, C oraz wysokowartościowych protein, ważnych dla prawidłowego wzrostu i budowy kości. Z drugiej, delikatny smak, który na wigilijnym stole może konkurować z najlepszymi: karpiem czy śledziem.

Wszystko to sprawia, że jako superzdrowa i supersmaczna ryba, makrela doczekała się kampanii promującej jej atuty. Pod hasłem „Makrela SUPERDOBRA” kryje się akcja edukacyjna na jej właśnie temat, wzbogacona o książkę z 23. przepisami kulinarnymi. Ambasadorem akcji jest Jakub Kuroń, kucharz i popularyzator zdrowego żywienia. 

Wyselekcjonowane i zgromadzone w publikacji przepisy mogą stanowić źródło inspiracji dla rodzin, w których karp nie cieszy się dużą popularnością na wigilijnym stole. Lub tych, które po prostu chcą spróbować nowych smaków, a przy okazji czerpać z korzyści płynących z jedzenia makreli. 

Zupa rybna z makreli, Pieczona makrela z ziemniakami i marchewką, Makrela z biała fasolą i boczniakami na puree z dyni – oto trzy propozycje wigilijnych dań prosto od Jakuba Kuronia. Ich wykwintny smak oczaruje gości podczas świątecznej kolacji. 

Poniżej prezentujemy ich dokładne przepisy.

Zupa rybna z makreli

Nieodłącznym elementem kolacji wigilijnej jest zupa. Znakomicie spisze się tu taka wprowadzająca rybę na pierwszy plan. Całe przygotowanie zająć powinno nie więcej niż ok. 20 minut.

Potrzebne składniki (porcja dla 6-8 osób):

• 2 marchewki, obrane, pokrojone w zapałki, 
• 1 pietruszka, obrana, pokrojona w zapałki,
• kawałek selera, obrany, pokrojony w zapałki,
• 1 cebula, obrana, pokrojona w kostkę,
• 1,5 l bulionu rybnego (przepis poniżej),
• 4 ziemniaki, pokrojone w kostkę,
• mały pęczek natki pietruszki, posiekany,
• 100 ml śmietanki 30% UHT,
• 4 ogórki kiszone,
• 3 łyżki oliwy,
• sól, pieprz.

Przygotowanie:

W garnku podsmaż marchew, pietruszkę, seler i cebulę na rozgrzanej oliwie. Kiedy składniki się zeszklą, wlej bulion rybny, gotuj 5 minut. Następnie dodaj ziemniaki pokrojone w kostkę. Gotuj 10-12 minut, po tym czasie dodaj posiekaną natkę pietruszki oraz śmietankę. Gotuj na małym ogniu 3-4 minuty. Dopraw solą i pieprzem. Podawaj z kawałkami ryby z bulionu i posiekanym ogórkiem kiszonym.

Składniki na bulion rybny:

• 2 makrele całe, patroszone,
• 3 marchewki,
• 2 korzenie pietruszki,
• 1 pomidor,
• 1 pęczek natki pietruszki,
• 1 cebula,
• zielona część pora,
• 6 suszonych grzybów,
• kawałek imbiru wielkości kciuka,
• 3 ząbki czosnku,
• 4 liście laurowe,
• 6 ziaren ziela angielskiego,
• 12 ziaren czarnego pieprzu,
• 2 łyżeczki soli,
• 2,5 l wody.

Przygotowanie:

Do dużego garnka wlej 2,5 litra wody. Makrele pozbawioną skrzeli pokrój na kawałki po 5 cm. Rybę włóż wraz z obranymi warzywami do wody. Dodaj pozostałe składniki, cebulę i pora można opalić nad palnikiem. Gotuj na wolnym ogniu przez 3 godziny. Pozostaw do ostygnięcia, następnie przecedź.

Pieczona makrela z ziemniakami i marchewką

Zamiast smażonego karpia, zdrowszym wariantem potrawy jarskiej na ciepło może być pieczona ryba. Także w tym wypadku dobrze spisze się makrela, która nada się zarówno na postny obiad, jak i główne wigilijne danie. To również dobra propozycja dla osób poszukujących nowych smaków – przepis inspirowany jest kuchnią afrykańską.

Potrzebne składniki (porcja dla 4 osób):

• 2 całe makrele, patroszone każda po 300 g,
• 500 g ziemniaków pokrojonych w cząstki,
• 500 g marchewki, obranej, pokrojonej na połówki, a następnie wzdłuż na cztery części,
• 1 czerwona cebula, pokrojona w księżyce,
• 1 łyżka przyprawy garam masala,
• 6 łyżek oliwy,
• pieprz i sól do smaku,
• rozmaryn do dekoracji.
  

Przygotowanie:

Rozgrzej piekarnik do 200˚C i wyłóż blachę papierem do pieczenia. Wymieszaj ziemniaki, marchewkę i cebulę z przyprawą garam masala, połową oliwy oraz solą i pieprzem. Wstaw blachę do piekarnika na 20 minut. W międzyczasie makrelę natnij delikatnie nożem co kilka centymetrów. Rybę natrzyj pozostałą oliwą, natrzyj solą i pieprzem. Po 20 minutach pieczenia połóż ryby na wierzchu ziemniaków i marchewki. Piecz przez kolejne 20 minut, aż makrela będzie gotowa. Udekoruj gałązkami rozmarynu. 

Makrela z biała fasolą i boczniakami na puree z dyni

Ryby znakomicie łączą się też z grzybami – drugim kulinarnym symbolem świąt. W tym wypadku – z boczniakami. Przygotowanie dania powinno zająć ok. 40 minut.

Potrzebne składniki (dla 4 osób):

• 4 świeże filety z makreli,
• 6-8 boczniaków pokrojonych w paski,
• 2 ząbki czosnku, drobno posiekane,
• 4 suszone pomidory, bez zalewy,
• 1 płaska łyżeczka suszonego oregano,
• 1 płaska łyżeczka kminu rzymskiego,
• ½ łyżeczki płatków chili,
• 1 słoik białej fasoli (400 g), bez zalewy,
• 3 łyżki oliwy + odrobina do posmarowania ryby,
• pieprz i sól.
  

Puree z dyni:

• 1 dynia piżmowa, waga około 1 kg,
• kawałek imbiru wielkości korka od wina, obrany,
• 3 ząbki czosnku,
• 250 ml mleczka kokosowego,
• 2 łyżki oliwy,
• 1 łyżka oleju kokosowego,
• sól, pieprz.

Przygotowanie:

Dynię przekrój na pół, obierz ze skórki, usuń pestki i włóknisty środek. Pokrój na mniejsze kawałki, skrop oliwą, przełóż na blachę do wyłożoną papierem do pieczenia. Zapiekaj do miękkości przez 30-35 minut w 190°C. W rondelku rozgrzej olej kokosowy. Dodaj czosnek i imbir pokrojony w plastry. Smaż na średnim ogniu przez kilka minut, aż składniki się zrumienią. Następnie wlej mleczko kokosowe, dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez 5 minut. Upieczoną dynię zmiksuj z mleczkiem kokosowym na gładkie puree. Dopraw solą i pieprzem, odstaw w ciepłe miejsce.

Fasolę odsącz i opłucz. Na patelni z grubym dnem rozgrzej oliwę. Podsmaż boczniaki, następnie dodaj czosnek i suszone pomidory pokrojone w cienkie paski. Smaż na wolnym ogniu przez 2-3 minuty. Dodaj fasolę, oregano, kmin oraz płatki chili. Smaż przez 2-3 minuty na małym ogniu. Na koniec dopraw solą i podlej kilkoma łyżkami wody. Filety z makreli posmaruj oliwą, posyp solą i pieprzem. Podsmaż na mocno rozgrzanej patelni od strony skóry, aż ładnie się zarumieni. Następnie odwróć i krótko podsmaż z drugiej strony. Makrelę podaj z fasolą i puree z dyni.